Kan ik osmose water zelf maken?

Ja, je kunt osmose water zelf maken met de juiste apparatuur. Een omgekeerde osmose systeem voor thuisgebruik filtert kraanwater door verschillende membranen en filters, waarbij mineralen, chemicaliën en andere onzuiverheden worden verwijderd. Het resultaat is gezuiverd water dat vergelijkbaar is met professioneel osmose water, ideaal voor verschillende huishoudelijke toepassingen zoals het streeploos reinigen van ramen, aquaria vullen of gebruik in stoomstrijkijzers.

Wat is osmose water en waarom zou je het zelf willen maken?

Osmose water is water dat door een speciaal filtratieproces, genaamd omgekeerde osmose, volledig is ontdaan van mineralen, zouten en andere onzuiverheden. Dit water zuiveren proces resulteert in extreem puur water met een TDS-waarde (Total Dissolved Solids) van bijna nul. In tegenstelling tot kraanwater bevat osmose water geen kalk, chloor of andere stoffen die vlekken kunnen achterlaten.

De voordelen van osmose water zijn vooral merkbaar bij het schoonmaken van glasoppervlakken. Waar normaal kraanwater na opdrogen kalkvlekken en strepen achterlaat, droogt osmose water volledig streeploos op. Dit komt doordat het water geen mineralen bevat die zich kunnen afzetten op het oppervlak. Voor wie regelmatig ramen wast of andere glasoppervlakken reinigt, betekent dit een aanzienlijke tijdsbesparing en een professioneler resultaat.

Mensen kiezen steeds vaker voor zelfproductie van osmose water vanwege de veelzijdige toepassingen in het huishouden. Naast glasbewassing is het water ideaal voor:

• Het vullen van aquaria (vissen gedijen beter in zuiver water)
• Gebruik in stoomstrijkijzers en luchtbevochtigers (voorkomt kalkaanslag)
• Het bereiden van babyvoeding
• Fotografie ontwikkeling
• Laboratoriumtoepassingen thuis

Door zelf osmose water te maken, bespaar je op lange termijn geld en verminder je plastic afval van gekochte flessen. Bovendien heb je altijd de beschikking over vers gezuiverd water wanneer je het nodig hebt.

Welke apparatuur heb je nodig voor het maken van osmose water?

Voor het maken van osmose water thuis heb je een compleet omgekeerde osmose systeem nodig. De essentiële componenten van zo’n systeem zijn het RO-membraan (het hart van het systeem), voorfilters voor grove deeltjes en chloor, een druktank voor opslag, en de benodigde leidingen en koppelingen. Daarnaast heb je een kraanaansluiting nodig en voldoende waterdruk (minimaal 3 bar) voor optimale werking.

Er zijn verschillende systemen beschikbaar voor thuisgebruik, variërend van compacte onder-de-gootsteen modellen tot grotere systemen met hogere capaciteit. De meest voorkomende types zijn:

Type systeem	Capaciteit per dag	Geschikt voor
3-traps systeem	50-100 liter	Klein huishouden, beperkt gebruik
5-traps systeem	150-300 liter	Gemiddeld gezin, regelmatig gebruik
7-traps systeem	300-500 liter	Groot huishouden, intensief gebruik

De voorfilters bestaan meestal uit een sedimentfilter (verwijdert zand en roestdeeltjes), een actief koolstoffilter (verwijdert chloor en organische stoffen) en soms een extra fijnfilter. Deze filters beschermen het kostbare RO-membraan tegen beschadiging en vervuiling.

Voor wie meer informatie zoekt over professionele toepassingen van osmose water, kan meer leren over osmosewater diensten en de voordelen voor glasbewassing op grotere schaal.

Hoe werkt het proces van omgekeerde osmose precies?

Het proces van omgekeerde osmose werkt door water onder druk door een semi-permeabel membraan te persen. Dit membraan heeft poriën die zo klein zijn (ongeveer 0,0001 micron) dat alleen watermoleculen erdoorheen kunnen, terwijl opgeloste stoffen zoals mineralen, zouten en verontreinigingen worden tegengehouden. De waterdruk, meestal tussen 3 en 6 bar, dwingt het water tegen zijn natuurlijke osmotische druk in door het membraan.

Het filtratieproces verloopt in verschillende fases:

1. Voorfiltratie: Het kraanwater stroomt eerst door de sediment- en koolstoffilters
2. Membraanfiltratie: Het voorbehandelde water wordt onder druk door het RO-membraan geperst
3. Scheiding: Zuiver water (permeaat) gaat door het membraan, verontreinigingen blijven achter
4. Afvoer: Het concentraat met verontreinigingen wordt afgevoerd naar het riool
5. Nabehandeling: Het gezuiverde water kan nog door een nabewerkingsfilter gaan

Tijdens dit proces worden tot 99% van alle opgeloste stoffen verwijderd, inclusief bacteriën, virussen, zware metalen en chemicaliën. Het resultaat is water van zeer hoge zuiverheid. De efficiëntie van het systeem hangt af van factoren zoals watertemperatuur (optimaal tussen 15-25°C), waterdruk en de kwaliteit van het bronwater.

Een belangrijk aspect is dat voor elke liter osmose water ongeveer 3-4 liter afvalwater ontstaat. Dit concentraat bevat alle verwijderde stoffen en wordt afgevoerd. Moderne systemen hebben vaak een betere verhouding van 1:2 of zelfs 1:1.

Wat zijn de kosten van een eigen osmose water systeem?

De aanschafkosten voor een osmose installatie voor thuisgebruik variëren sterk, afhankelijk van de capaciteit en kwaliteit. Een basis 3-traps systeem kost tussen €100-200, terwijl geavanceerde 5- of 7-traps systemen €300-800 kunnen kosten. Professionele systemen met hogere capaciteit en extra functies zoals automatische spoeling kunnen oplopen tot €1500 of meer.

Naast de initiële investering moet je rekening houden met onderhoudskosten:

• Voorfilters vervangen: €30-50 per jaar (elke 6-12 maanden)
• RO-membraan vervangen: €50-100 (elke 2-3 jaar)
• Nafilters vervangen: €20-30 per jaar
• Elektriciteitskosten: minimaal, alleen voor systemen met boosterpomp
• Waterverbruik: 3-4x meer water dan geproduceerd osmose water

Wanneer je deze kosten vergelijkt met het kopen van gebotteld gedestilleerd water (€0,50-1,00 per liter), verdien je de investering meestal binnen 1-2 jaar terug bij regelmatig gebruik. Voor een huishouden dat 10 liter osmose water per week gebruikt, betekent dit een jaarlijkse besparing van €250-500 op gebotteld water.

De werkelijke besparing wordt nog groter wanneer je bedenkt dat osmose water de levensduur van apparaten zoals stoomstrijkijzers en koffiezetapparaten verlengt door het voorkomen van kalkaanslag. Ook bespaar je op glasreinigingsmiddelen omdat osmose water zonder toevoegingen perfect schoonmaakt.

Hoe onderhoud je een osmose installatie thuis?

Regelmatig onderhoud van je osmose installatie is belangrijk voor optimale prestaties en de kwaliteit van het gezuiverd water. De belangrijkste onderhoudstaak is het tijdig vervangen van filters volgens het schema van de fabrikant. Voorfilters moeten meestal elke 6-12 maanden worden vervangen, afhankelijk van de waterkwaliteit en het gebruik.

Een praktisch onderhoudsschema ziet er als volgt uit:

• Maandelijks: Controleer de waterdruk en kijk of er geen lekkages zijn
• Elke 3 maanden: Spoel het systeem door en controleer de TDS-waarde
• Elke 6-12 maanden: Vervang sediment- en koolstoffilters
• Jaarlijks: Desinfecteer het complete systeem met een speciale oplossing
• Elke 2-3 jaar: Vervang het RO-membraan

Het herkennen van problemen gebeurt vaak door veranderingen in waterkwaliteit of -productie. Een lagere waterproductie kan duiden op verstopte filters of een versleten membraan. Een slechte smaak of geur wijst meestal op verzadigde koolstoffilters. Een stijgende TDS-waarde (te meten met een TDS-meter) geeft aan dat het membraan aan vervanging toe is.

Voor de desinfectie gebruik je een chlooroplossing of waterstofperoxide volgens de instructies van de fabrikant. Dit voorkomt bacteriegroei in het systeem. Zorg er ook voor dat je de opslagtank regelmatig leegmaakt en schoonmaakt om stilstaand water te voorkomen.

Belangrijke overwegingen bij het zelf maken van osmose water

Het zelf maken van osmose water biedt veel voordelen, maar er zijn ook enkele belangrijke overwegingen. Een groot voordeel is de constante beschikbaarheid van zuiver water voor verschillende toepassingen. Het is milieuvriendelijker dan het kopen van gebotteld water en op lange termijn kostenbesparend. Voor professionele glasbewassing zorgt het voor streepvrije resultaten zonder chemicaliën.

Er zijn echter ook nadelen om rekening mee te houden. Het waterverbruik tijdens het proces is aanzienlijk hoger dan de hoeveelheid osmose water die je produceert. Voor elke liter osmose water gaat 2-4 liter water verloren als afvalwater. Dit kan een overweging zijn in gebieden met waterschaarste of hoge waterkosten.

Een ander belangrijk punt is dat osmose water alle mineralen verwijdert, ook de nuttige. Voor drinkwater kan dit betekenen dat je mineralen moet toevoegen voor een betere smaak en gezondheidsvoordelen. Veel systemen hebben daarom een remineralisatiefilter als laatste stap.

Professionele installatie is aan te raden wanneer:

• Je geen ervaring hebt met loodgieterswerk
• De waterdruk in je huis te laag is (onder 3 bar)
• Je een complex systeem met boosterpomp nodig hebt
• Je garantie wilt behouden op het systeem

Voor wie osmose water vooral voor professionele doeleinden wil gebruiken, zoals glasbewassing op grote schaal, kan het interessant zijn om de mogelijkheden van professionele diensten te onderzoeken. Bij Hijman combineren we jarenlange ervaring met de nieuwste osmose technologie voor optimale resultaten in de schoonmaakbranche.